Hippophaë rhamnoidesL. Rokitnik zwyczajny
z greckiego híppos= koń oraz pháo= błyszczę, młoda trawa; nazwa nawiązuje prawdopodobnie do faktu, że owoce rośliny stosowano jako środek przeciw pasożytom koni, które odzyskiwały zdrowy, dobry wygląd, rhamnoides znaczy podobny do rodzaju Rhamnus= szakłak
Rodzina: Oliwnikowate (Rokitnikowate) (Elaeagnaceae)
W Polskiej Czerwonej Księdze Roślin -gatunek nieskategoryzowany najczęściej niezagrożony. Kategoria zagrożenia w WPN- nie zagrożona (O) Liczebność w osobnikach na terenie WPN: >1000
Rokitnik jest krzewem ciernistym, silnie rozgałęzionym, wysokości do 3,5 (10) m. Tworzy gęste zarośla. Liście są wąskolancetowate, całobrzegie o brzegach nieco podwiniętych, długości do 7 cm i szerokości do 1 cm, osadzone na krótkich ogonkach. Liście za młodu są z obu stron srebrzyście owłosione, później z wierzchu łysiejące. Dojrzałe osobniki co roku kwitną, jeszcze przed rozwojem liści, w kwietniu i maju. Rokitnik należy do roślin dwupiennych (na osobnikach męskich są kwiaty męskie, na żeńskich- żeńskie). Owoce rokitnika są jaskrawo pomarańczowe, soczyste, gęsto skupione na gałązkach. Są jadalne i bogate w witaminy C i A, ale mają charakterystyczny posmak. Dopiero gdy przemarzną, stają się słodkie. Z jagód rokitnika wytwarzane są pyszne przetwory: soki, powidła, galaretki. Owoce tej rośliny nadają się również do witaminizowania produktów żywnościowych. Rokitnik jest rośliną leczniczą. Należy jednak pamiętać, że w stanie naturalnym rokitnik znajduje się pod ochroną, a zbierać można jedynie owoce z krzewów w tym celu hodowanych.
Jest gatunkiem euroazjatyckim o zasięgu porozrywanym. Występuje w środkowej Europie, dochodząc na północy po 68o 45’ szerokości geograficznej, ponadto na Kaukazie oraz w zachodniej i wschodniej Azji. W Polsce jest typowo nadmorskim krzewem, którego stanowiska rozmieszczone są nierównomiernie wzdłuż wybrzeży Bałtyku aż po ujście Wisły na wschodzie. Najwięcej stanowisk skupia się w zachodniej części zasięgu pomiędzy Świnoujściem, a Niechorzem, a następnie w okolicach Jastrzębiej Góry i nad Zatoką Pucką. Często i licznie występuje na klifach bogatych w węglan wapnia, a unika ubogich wydm. Dobrze toleruje zasolenie gleby i zanieczyszczenia powietrza, lecz wymaga pełnego naświetlenia.
Rokitnik w Wolińskim Parku Narodowym ma największą żywotność i zasoby w skali polskiego wybrzeża. Występuje on bardzo licznie od Międzyzdrojów do Międzywodzia, najobficiej na odcinku najwyższych klifów- od Międzyzdrojów do Świdnej Kępy. Predyspozycje do zasiedlania młodych muraw i zdolności regeneracyjne powodują, że nie zagraża mu abrazja klifów. Spotykany jest także u skraju lasów w okolicy Lubina i Wapnicy, na podłożu kredowym.
Poniżej występowanie rośliny w Polsce i na świecie.
opracowały:
mgr Iwona Kamińska, mgr Ewa Lewicka
